Najlepsze badawcze zespoły naukowe i przemysłowe Europy mają połączyć siły w kilku sieciach zajmujących się sztuczną inteligencją. Unia daje na to 50 milionów euro

„Konieczne jest wzmocnienie i wykorzystanie europejskich atutów w zakresie sztucznej inteligencji, w tym światowej klasy środowiska naukowego, aby utrzymać się w czołówce rozwoju SI” – brzmi opis z najświeższego ogłoszenia Komisji Europejskiej na witrynie programu Horyzont 2020.

Dotyczy ono grantów na opracowanie europejskiej sieci centrów doskonałości sztucznej inteligencji. Wnioski o pieniądze (w sumie 50 milionów euro) można składać do połowy listopada.

Zgodnie z planem dotyczącym sztucznej inteligencji UE zobowiązała się mobilizować najlepsze zespoły badawcze i łączyć ich siły oraz integrować przemysł ze środowiskiem akademickim w celu rozwoju nowych technologii.

W ślad za tą strategią Komisja zwiększyła swoje roczne inwestycje w sztuczną inteligencję o 70 procent w ramach programu badań i innowacji „Horyzont 2020”. Łączna kwota na lata 2018-2020 to 1,5 miliarda euro.

Atrakcyjna Europa

50 milionów ma być przeznaczone na działania, które mają zwiększyć atrakcyjność Europy dla badaczy, tak aby stała się ona „gniazdem dla przyszłych pokoleń naukowców i przełomu w dziedzinie SI”.

Kluczową rolę w budowaniu sieci odegra środowisko akademickie, ponieważ priorytetem jest rozwój programów doktoranckich, integracja sztucznej inteligencji w programach nauczania oraz organizacja staży.

Komisja chce pobudzić synergię z sektorem przemysłowym, a także wzmocnić ekosystem zasobów badawczo-rozwojowych, wiedzy specjalistycznej i infrastruktury w obszarach takich jak wysoko wydajne obliczenia komputerowe (HPC), roboty, infrastruktura internetu rzeczy (IoT) itp.

Priorytetem jest rozwój programów doktoranckich, integracja sztucznej inteligencji w programach nauczania oraz organizacja staży

Ogłoszenie zakłada dwa działania, do których można aplikować: badawcze i innowacyjne (tzw. RIA – do mobilizowania najlepszych naukowców do sieci centrów doskonałości, które osiągną masę krytyczną w zakresie kluczowych tematów SI), oraz koordynacyjne i wspierające (tzw. CSA – mające pomóc w wymianie między projektami i inicjatywami).

W ramach działania RIA (projekty do 12 mln euro) wybrane zostaną maksymalnie cztery sieci skupiające się na głównych wyzwaniach naukowych lub technologicznych. W oparciu o istniejącą platformę AI-on-demand (SI na żądanie) sieci te opracują mechanizmy rozpowszechniania najbardziej zaawansowanej wiedzy do wszystkich laboratoriów SI w Europie oraz przygotują następne pokolenia talentów.

Wspomniana platforma to projekt AI4EU kierowany przez Francję, który ruszył z początkiem 2019 roku. W ciągu trzech lat pójdzie na niego 20 milionów euro, dzięki czemu wszyscy użytkownicy internetu w Unii zyskają dostęp do odpowiednich zasobów sztucznej inteligencji.

Innym celem RIA jest wymiana doświadczeń między przemysłem a sieciami centrów doskonałości, w szczególności poprzez staże pracowników akademickich (na wszystkich poziomach) w przemyśle lub programy doktoranckie wspólne z przemysłem.

Każda sieć powinna być prowadzona przez czołowych przedstawicieli obszaru SI z głównych ośrodków badawczych, skupiających najlepszych naukowców z różnych dyscyplin. Przemysłowe zespoły badawcze pomogą im określić priorytety sieci i nowe wyzwania dla badań nad SI. Na tej podstawie sieci opracują i wdrożą wspólne programy badawcze. Każda będzie rozpowszechniać najbardziej zaawansowaną wiedzę wśród wszystkich akademickich i przemysłowych laboratoriów SI w Europie oraz włączać je w projekty współpracy i wymiany.

Każda sieć będzie rozwijać interakcje z przemysłem (wewnątrz konsorcjum i poza nim) oraz współpracę z odpowiednimi ośrodkami innowacji cyfrowej. Ambicją jest ustanowienie rozpoznawalnej na całym świecie marki europejskiego programu doktoratów zorientowanych na przemysł w zakresie sztucznej inteligencji oraz zatrzymanie naukowców w Europie.

SI pod lupą

Czym się będą zajmować? Postępami w zakresie podstaw SI (np.: metody uczenia się sieci i rozumowania) oraz podejścia do zaufanych rozwiązań (kwestie takie, jak wyjaśnialna SI, bezstronna SI, bezpieczeństwo, niezawodność, weryfikowalność).

Badacze zajmą się też opracowaniem nowej generacji inteligentnych robotów, ich zaawansowaną interakcją z ludźmi i środowiskiem, ponadto dostarczaniem narzędzi i algorytmów, danych, usług wsparcia oraz nawiązywaniem kontaktów w celu rozpowszechniania wiedzy i rozwijania współpracy.

Działanie koordynacyjne i wspierające (CSA, do 2 mln euro) będzie wspierało realizowane projekty, umożliwiając uzyskanie korzyści ze wspólnych działań poszczególnych sieci (np. organizacja imprez, wsparcie logistyczne dla zaproszeń do składania wniosków, mechanizmy wymiany między laboratoriami itp.), wymianę najlepszych praktyk i optymalizację współpracy. Oczekuje się również wsparcia projektów RIA w ich rozpowszechnianiu wśród przemysłu, użytkowników i obywateli.