Ludzka inteligencja zachwyca naukowców od wielu lat. Szukają odpowiedzi na pytania: Jak zbieramy informacje z otoczenia?; Jak to się dzieje, że je zapamiętujemy?; Jak budujemy z nich naszą wiedzę?; Jak je wykorzystujemy do działania i rozwiązywania problemów?; Jak podejmujemy decyzje?
Poznanie odpowiedzi na te pytania pozwala zbudować maszynę, która działa podobnie do człowieka. „Mądre” maszyny mogą pomagać ludziom w codziennych pracach, czynić nasze życie łatwiejszym. Pozwalają oszczędzać czas i pieniądze. Te „mądre” maszyny to właśnie sztuczna inteligencja (w skrócie SI).
Jest wiele definicji sztucznej inteligencji, ale oficjalnej nadal nie ma. Zapoznajmy się z kilkoma z nich:
- To dział informatyki, który bada, w jaki sposób myśli i działa człowiek. Model tych zachowań próbuje naśladować w programach komputerowych. Dzięki temu mogą one zachowywać się inteligentnie, podobnie do ludzi.
- To nauka o maszynach wykonujących takie zadania, które może wykonać tylko inteligentny człowiek. Przykładem może być gra w kółko i krzyżyk, łatwa dla maszyny, a trudna dla człowieka. Albo rozpoznawanie twarzy, łatwe dla człowieka, ale trudne dla maszyny.
- To maszyna, która potrafi odpowiedzieć na pytanie tak samo mądrze, jak człowiek. Co znaczy mądrze (czyli inteligentnie) – nie jest jednak do końca jasne. Wyjaśnimy to w dalszej części – w teście Turinga.
- To nauka o tym, w jakich inteligentnych działaniach człowieka wcale nie trzeba być inteligentnym. Uważa się, że jeśli komputer może coś wykonać tak samo jak człowiek albo i lepiej, to nie było w tym prawdziwej inteligencji. Definicja ta odrzuca w rzeczywistości fakt, że maszyna mogłaby być inteligentna.
Spróbujmy uściślić, czym jest SI, określić powiązane z nią technologie i obszary. Zaczniemy od przykładów wykorzystania sztucznej inteligencji:
Przykład 1: Samochody bez kierowcy
Samochody bez kierowcy (bezzałogowe, nazywane też autonomicznymi) to samochody sterowane przez komputer, poruszające się bez udziału człowieka (człowiek może być pasażerem). Samochód bezzałogowy potrafi:
- zaplanować najlepszą drogę od punktu A do punktu B;
- rozpoznać przeszkodę stałą: sygnalizację świetlną, znaki drogowe, budynki czy szlabany;
- rozpoznać przeszkodę zmienną: pieszego, inne auto czy rowerzystę;
- podjąć szybką decyzję; umie działać nawet wtedy, gdy otoczenie bardzo szybko się zmienia.
Połączenie tych wszystkich umiejętności to połączenie różnych technik sztucznej inteligencji. By uniknąć wypadków, muszą one działać bezbłędnie i bardzo dokładnie.
Przykład 2: Dobieranie treści
Gdy słuchasz ulubionej muzyki, aplikacja, z której korzystamy, zbiera na ten temat informacje. Sprawdza, jaki to gatunek muzyczny i wykonawca, i szuka podobnych. Po analizie tych danych podpowiada, czego możesz jeszcze posłuchać, co powinno Ci się spodobać, bo jest zgodne z Twoim gustem. Tak działa większość aplikacji, np. Spotify czy Apple Music. Oglądasz filmy na platformie Netflix? Masz na swoim koncie propozycję filmów do obejrzenia? Teraz już wiesz, dlaczego.