SocialTruth to europejski projekt badawczy stworzony z myślą o rozpoznawaniu fake newsów. W obliczu pandemii jego twórcy zdecydowali się skupić na dezinformacji dotyczącej koronawirusa. W konsorcjum realizującym projekt jest Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy (UTP).
Walka z fake newsami na temat koronawirusa jest nie mniej ważna niż przeciwdziałanie samej zarazie. Skutki dezinformacji mogą być bowiem opłakane. Dlatego naukowcy z międzynarodowego konsorcjum SocialTruth, które wykorzystuje big data i uczenie maszynowe do identyfikowania fałszywych informacji w internecie, postanowili uzupełnić swoje badania o dodatkową ścieżkę dotyczącą treści poświęconych COVID-19.
Zweryfikować źródła
– Sieci społecznościowe i internet przejmują dziś rolę tradycyjnych kanałów dystrybucji informacji, jednak obserwujemy ciągły spadek jakości i wiarygodności publikowanych tam newsów – mówi prof. UTP Michał Choraś, kierujący grupą badawczą PATRAS na Wydziale Telekomunikacji Informatyki i Elektrotechniki UTP w Bydgoszczy. – Media cyfrowe pozbawione są często mechanizmów kontroli i weryfikacji źródeł. Dlatego główną motywacją projektu SocialTruth jest pomoc w odróżnianiu prawdziwych treści od fake newsów.
Nad czym dokładnie pracuje konsorcjum?
Przede wszystkim chce zgromadzić jak największe zbiory danych, które pomogą określić poziom wiarygodności informacji na temat koronawirusa w sieci, a także posłużą jako materiał do uczenia oraz testowania algorytmów mających rozpoznawać fałszywe wiadomości.
Na początku naukowcy skupią się na treściach z Twittera oraz newsach pochodzących z feedów (kanałów) informacyjnych. Zbiory danych zostaną później udostępnione innym badaczom z Unii Europejskiej na platformie SOMA (Social Observatory for Disinformation and Social Media Analysis).
W ramach projektu powstanie również narzędzie do rozpoznawania treści wyrwanych z kontekstu – w szczególności zdjęć wykorzystywanych do uwiarygodniania fałszywych informacji na temat rozwoju pandemii w różnych częściach świata.
SocialTruth stworzy także Digital Companion – specjalną wtyczkę do przeglądarek internetowych pozwalającą weryfikować internautom wiarygodność newsów dotyczących COVID-19.
Oprócz tego konsorcjum zadba również o rozpowszechnianie sprawdzonych informacji na temat pandemii za pośrednictwem specjalnego kanału RSS.
Jak podkreślają twórcy projektu, celem SocialTruth jest nie tylko walka z dezinformacją dotyczącą samej pandemii, ale także jej ekonomicznych skutków. Chodzi m.in. o zahamowanie nieuzasadnionego wykupywania ze sklepów żywności czy artykułów sanitarnych.
Bydgoszcz opracuje algorytmy SI
W skład konsorcjum SocialTruth wchodzi jedenaście europejskich instytucji – zarówno ze świata nauki, jak i mediów, biznesu czy organizacji pozarządowych. Bydgoski UTP jest menedżerem technicznym projektu.
– Obecnie prace naszego zespołu projektowego skupiają się na algorytmach uczenia maszynowego, które pozwolą na analizę treści cyfrowych oraz określenie ich stopnia wiarygodności – wyjaśnia prof. Choraś.
SocialTruth jest realizowany ze środków unijnego programu Horyzont 2020. Prace nad projektem rozpoczęto w 2018 r. Jego nadrzędnym celem jest stworzenie otwartego i demokratycznego ekosystemu, który umożliwi obywatelom dostęp do różnych narzędzi pozwalających na wiarygodną weryfikację informacji.
W projekcie zostaną wykorzystane rozwiązania oparte na technologii blockchain oraz sztucznej inteligencji. Jak zaznaczają pomysłodawcy, SocialTruth będzie pomocny zarówno dla profesjonalistów (np. dziennikarzy), jak i zwykłych obywateli.