Rak trzustki nie bez przyczyny jest nazywany cichym zabójcą. Aż 80 procent pacjentów z tym schorzeniem jest zdiagnozowanych zbyt późno. To jeden z najgorszych typów nowotworów, bolesny i wysokiej umieralności. Badaczka z Londynu chce to zmienić, przy użyciu algorytmu
Nowotwory trzustki są niezwykle trudne do zdiagnozowania. We wcześniejszych stadiach choroby występują niejednorodne i niespecyficzne objawy – bóle pleców lub brzucha, problemy gastryczne, brak apetytu. Utrudniona diagnoza jest w 80 procentach zbyt późna, by można było podjąć skuteczne leczenie. Przeżywalność mierzona pięcioletnim wskaźnikiem zdrowia po wyleczeniu z raka trzustki wynosi zaledwie 6 procent. Okazuje się, że część z tych problemów można złagodzić z pomocą sztucznej inteligencji – nauczyć ją wczesnej diagnozy choroby.
Naukowcy z londyńskiej Szkoły Higieny i Chorób Tropikalnych pod wodzą dr Ananyi Malhotri opracowali algorytmy do przesiewania różnych objawów związanych z rakiem trzustki. Chodziło o znalezienie wzorców, które mogą wskazywać na chorobę pacjenta. Wyniki badania pilotażowego sugerują, że w niektórych przypadkach SI może przyspieszyć diagnozę prawie o dwa lata (a dokładnie o 20 miesięcy), co może mieć duży wpływ na zwiększenie szans przeżycia pacjenta.
Szacuje się, że w 2020 roku rak trzustki będzie na drugim miejscu wśród najczęstszych przyczyn zgonów wywołanych nowotworami
Badacze opracowali uczący się system przy użyciu elektronicznej dokumentacji medycznej 1378 osób, uczęszczających do lekarzy rodzinnych w Wielkiej Brytanii, u których zdiagnozowano raka trzustki w latach 2005-2010. Każdy pacjent został dopasowany pod względem wieku i płci do czterech osób z innymi postaciami raka, które stanowiły grupę kontrolną. Chodziło o znalezienie kombinacji objawów, które sugerują, kto może zachorować na nowotwór trzustki. Dużą ilość danych analizowała sztuczna inteligencja, człowiek nie dałby rady.
Badania zaprezentowano podczas niedawnego wirtualnego kongresu ESMO, największej konferencji onkologicznej w Europie, tym razem poświęconej rakowi przewodu pokarmowego.
Kolejne badania zespołu idą w szersze ujęcie diagnozy: SI jest udoskonalana poprzez dopasowanie pacjentów z rakiem trzustki do grup kontrolnych z populacji ogólnej, a nie z innymi rodzajami raka, jak w badaniu pilotażowym.
Rak trzustki diagnozowany jest w Polsce rocznie u trzech tysięcy pacjentów. W Europie stanowi piątą przyczynę zgonów wśród wszystkich chorób nowotworowych i jest klasyfikowany bezpośrednio za rakiem płuc, jelita grubego, prostaty, żołądka i rakiem piersi. W 2012 roku w Europie na raka trzustki zmarło ponad 100 tysięcy osób, w Polsce ponad 4 500. W ciągu ostatnich lat statystyki wykazują tendencję wzrostową. Szacuje się, że w 2020 roku rak trzustki będzie na drugim miejscu wśród najczęstszych przyczyn zgonów wywołanych nowotworami. Średnia długość życia zdiagnozowanych pacjentów wynosi kilka miesięcy i w dużej mierze zależy od stopnia zaawansowania choroby.