• Fiński start-up zatrudnia osadzonych do oznaczania danych
  • Więźniowie oznaczają setki tysięcy prasowych artykułów biznesowych
  • Firma chce rozszerzyć działalność w kolejnych miejscach w Finlandii i innych krajach

Skierowani do pracy polscy więźniowie zbierają ogórki, sprzątają ulice i szyją, modne ostatnio, robocze koszule flanelowe w dużą czerwono i zielono-czarną kratę. Osadzeni w Finlandii zajmują się klasyfikowaniem danych do szkolenia algorytmów sztucznej inteligencji. To pierwsze tego typu rozwiązanie na świecie.

Finlandzki start-up Vainu pracuje obecnie z dwoma różnymi więzieniami, jednym w Helsinkach i jednym w Turku.

Jeśli projekt zakończy się sukcesem, to Vainu rozszerzy swoją działalność na inne więzienia w Finlandii oraz innych krajach

Firma dostarczyła do więzień 10 komputerów i płaci fińskiej Agencji Sankcji Karnych (Criminal Sanctions Agency, CSA) za każde zadanie ukończone przez więźniów, którzy otrzymują część pieniędzy. Partnerstwo rozpoczęło się w marcu i testowo potrwa rok.

„Sztuczna inteligencja stwarza nowe możliwości. Uczenie maszynowe może być również wykorzystywane do zatrudniania więźniów w przyszłości, poza zakładem karnym. Wykorzystanie technologii w ten sposób zmieni ich obecne rozumienie życia zawodowego i umiejętności tam potrzebnych” – uważa Olli-Pekka Palonen, nadzorujący pracę więźniów w Turku.

Po sąsiedzku

Vainu buduje obszerną bazę danych firm na całym świecie. Ma on pomóc znaleźć nowe sposoby łączenia wykonawców z firmami, które chcą z nimi współpracować. Sztuczna inteligencja przetwarza setki tysięcy artykułów prasowych związanych z biznesem w celu identyfikacji i klasyfikacji kontrahentów i firm zgodnie z ich branżą. Dane do treningu sieci pochodzą z internetu.

Zaangażowani w proces oznaczają, czy na przykład artykuł dotyczy firmy Apple czy też firmy handlującej jabłkami. Sklasyfikowane teksty są następnie wykorzystywane do szkolenia algorytmu zarządzającego bazą danych.

Wcześniej firma korzystała z usług chętnych na „dorobienie sobie” za pośrednictwem portalu Amazona. Spotkała się jednak z problemem niewystarczającej liczby ludzi na rozproszonym rynku pracy.

Pomysł zaangażowania więźniów zrodził się w głowach współzałożycieli startupu m.in. dlatego, że siedziba Vainu jest w tym samym budynku, co CSA.

Czy to jest bezpieczne?

Nowe miejsca pracy nie wymagają niczego poza laptopem oraz umiejętnością czytania ze zrozumieniem. Nie ma dostępu do niebezpiecznych narzędzi, a więc nie niesie ze sobą ryzyka ataku więźnia na strażników czy współosadzonych. CSA odpowiada za dobór więźniów o odpowiednich predyspozycjach do udziału w projekcie.

Obecnie zaangażowanych w pracę jest około 100 osób. Klasyfikują teksty po kilka godzin dziennie. Jeśli projekt zakończy się sukcesem, to Vainu rozszerzy swoją działalność na inne więzienia w Finlandii oraz innych krajach. Dodajmy, że inny, ale podobny projekt, tym razem angażujący uchodźców do oznaczania danych za pomocą smartfona, trwa już w Ugandzie.

Polityka więzienna

Finlandia słynie ze swojej elastycznej polityki więziennej. Około jedna trzecia więzień w kraju to tak zwane otwarte więzienia, w których więźniowie żyją i pracują jak normalni obywatele. Otwarte więzienia istnieją w Finlandii od około 1930 roku. Wtedy bardziej były to kolonie pracy. Obecnie są ostatnim etapem przed powrotem więźniów normalnego życia.

Nie zawsze tak było. Kilka dekad temu Finlandia miała jeden z najwyższych wskaźników osadzonych w Europie. W latach 60. XX wieku naukowcy zaczęli badać, jaki rodzaj kar pomaga zmniejszyć przestępczość. Doszli do wniosku, że zamykanie za kratami i pozbawianie zajęcia nie wpływa skutecznie na resocjalizację. Obecnie więźniowie są zazwyczaj zobowiązani do pracy lub szkolenia zawodowego, ale czasami nawet mogą pracować poza więzieniem lub pracować na własny rachunek.

Stany Zjednoczone mają najwyższy wskaźnik prizonizacji na świecie. W amerykańskich więzieniach przebywa 1,5 mln osób. W Polsce pracuje około 36 tys. osadzonych, czyli 55 procent odsiadujących wyroki. Pracują w więzieniach, ale także poza zakładami karnymi, nieodpłatnie lub za zapłatą.