• Powstał „Manifest na rzecz polskiej sztucznej inteligencji”
• Pod dokumentem podpisało się 150 wybitnych uczonych i ekspertów
• Inwestujmy w SI, to się zwróci! – apelują sygnatariusze

Dokument, sformułowany przez reprezentantów świata nauki związanej z SI, podpisało już ponad 150 specjalistów, w tym wybitnych badaczy, teoretyków i praktyków z najważniejszych polskich uczelni technicznych i firm. Każdy zainteresowany może wyrazić swoje poparcie dla postulatów apelu.

Manifest nawołuje „decydentów do opracowania strategii rozwoju priorytetowych dla gospodarki obszarów badań naukowych i edukacji wyższej, w szczególności sztucznej inteligencji, oraz do podjęcia odważnych i zdecydowanych działań na rzecz realizacji tej strategii”.

Chodzi również o zwiększenie nakładów na rozwój SI w Polsce.

„Środki przeznaczone na te działania będą stanowiły doskonałą inwestycję, która zwróci się wielokrotnie w postaci większej liczby innowacji, większej liczby specjalistów AI [artificial intelligence – red.] na rynku pracy i w efekcie szybszego rozwoju gospodarczego, społecznego i w zakresie obronności” – czytamy w podsumowaniu apelu.

Porozmawiajmy o SI

– Manifest powstał kilka tygodni temu w kontekście różnych wydarzeń związanych ze sztuczną inteligencją, między innymi zjazdu Polskiego Porozumienia na rzecz Rozwoju Sztucznej Inteligencji, konferencji w Ministerstwie Cyfryzacji oraz w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii. To inicjatywa obywatelska – przekazuje nam prof. Andrzej Jaszkiewicz, dziekan Wydziału Informatyki Politechniki Poznańskiej, która udostępniła stronę WWW do wyrażania poparcia.

Jak dodaje, podpisy pod manifestem można składać przez najbliższe tygodnie.

– Jeszcze przed wakacjami chcielibyśmy przekazać stanowisko wraz z poparciem odpowiednim ministrom, może premierowi. Prawdopodobnie poprosimy o zorganizowanie spotkania – wyjaśnia prof. Jaszkiewicz.

Innowacyjne start-upy na świecie powstają głównie w ekosystemach uczelnianych. Potrzebują wsparcia

Manifest wylicza korzyści, jakie niesie ze sobą implementacja sztucznej inteligencji w różnych dziedzinach, w tym gospodarcze i społeczne oraz dla obronności. I zaznacza, że najważniejsi światowi przywódcy potrafią je dostrzec.

Odezwa wskazuje konieczność zwiększenia nakładów na badania i edukację na przykładzie innowacyjnych gospodarczo krajów świata, które budują swoją potęgę w oparciu o naukę i szkolnictwo wyższe. W tekście podkreślony został potencjał polskiego środowiska naukowego w obszarze SI, uwypuklony brak wystarczającej liczby specjalistów i wsparcia innowacyjnych start-upów, które na świecie powstają głównie w ekosystemach uczelnianych.

– Mam nadzieję, że wyrażona poprzez manifest opinia polskiego środowiska naukowego zajmującego się sztuczną inteligencją zwróci uwagę decydentów na rażące dysproporcje między finansowaniem badań nad AI w polskim sektorze publicznym i prywatnym. Różnice te są tym bardziej niebezpieczne, że prowadzą nie tylko do zmniejszania kadry dydaktycznej wykładającej na uczelniach przedmioty tak istotne z perspektywy stojących przed nami wyzwań. Co istotniejsze, prowadzą one do tworzenia w Polsce miejsc pracy związanych ze sztuczną inteligencją, które de facto zajmują się adaptacją rozwiązań zaproponowanych na zagranicznych uczelniach. W ten sposób stajemy się technologicznymi niewolnikami, uzależnionymi od monopolu gigantów internetu, zamiast samemu tworzyć pionierskie rozwiązania, o których może usłyszeć cały świat – uważa dr inż. Tomasz Trzciński, adiunkt na Wydziale Elektroniki i Technik Informacyjnych Politechniki Warszawskiej, który poparł manifest.

W pięciu krótkich postulatach wskazano konieczność kilkukrotnego zwiększenia nakładów na badania, wprowadzenia mechanizmów rozbudowy i integracji zespołów badawczych i usprawnień we współpracy z przemysłem. Chodzi też o stypendia i wynagrodzenia dla naukowców, porównywalne z sektorem przemysłowym, i większe środki na kształcenie studentów w zakresie SI. Ostatnim punktem manifestu jest postulat, aby zmienić klasyfikację dyscyplin naukowych, tak by robotyki, integralnej części SI, nie łączyć z elektrotechniką.

– Zależy nam również na przekonaniu decydentów o tym, że robotyka jest traktowana jako istotna część domeny sztucznej inteligencji we wszystkich liczących się ośrodkach naukowych, podczas gdy moi koledzy parający się tą dziedziną w Polsce wciąż łączeni są z elektrotechniką, która jednak zajmuje się zdecydowanie odmiennymi tematami – wyjaśnia dr Trzciński.

Zatrzymać drenaż mózgów

Wielu specjalistów zwraca uwagę na drenaż polskiego środowiska naukowego, związanego z SI. Sporo wielkich nazwisk związanych z SI zarówno w nauce i badaniach, jak i w sektorze prywatnym brzmi polsko. Jak zahamować niekorzystne zjawisko?

– Oferując interesujące i wybitne projekty, współpracę z międzynarodowymi ośrodkami czy dostęp do wybitnych studentów, z którymi można prowadzić ambitne prace badawcze. Zwiększenie nakładów jest oczywiście warunkiem koniecznym, ale nie wystarczającym. W mojej codziennej pracy na politechnice, ale i w Tooploox czy w ramach projektu Comixify, staram się przekonywać, że również w Polsce jesteśmy w stanie budować zespoły badawcze na światowym poziomie, których prace mogą mieć międzynarodowy oddźwięk i przyczyniać się znacząco do rozwoju nauki – zaznacza dr Tomasz Trzciński.

• AGH
• PAN
• Politechnika Częstochowska
• Politechnika Poznańska
• Politechnika Warszawska
• Politechnika Wrocławska
• Polska
• Uniwersytet Jagielloński