Zmiana technologiczna związana z Big Data jest ogromną szansą, ale dla tych, którzy ją prześpią, może stanowić poważne zagrożenie [Raport Fundacji Digital Poland „Big data w Polsce”]
Big Data to przede wszystkim systemy, które pozwalają efektywnie łączyć oraz przetwarzać duże ilości danych pochodzących ze zróżnicowanych źródeł. W kategoriach czysto biznesowych daje to wiele możliwości – przykładowo pozwala zbudować pełniejszy i bardziej szczegółowy obraz potrzeb klientów.
Eksperci Digital Poland stworzyli swoisty przewodnik dla małych i średnich przedsiębiorstw, wskazując w nim, że droga do stania się tzw. firmą analityczną jest długa, wyboista i… nigdy się nie kończy.
Dlatego przy wdrażaniu innowacyjnych technologii warto trzymać się pewnych wytycznych. Należą do nich:
- posiadanie odpowiedniego sponsora biznesowego;
- właściwa strategia;
- kompetentni ludzie;
- bieżące wykorzystywanie efektów analizy danych.
„Dane, systemy, modele, predykcje, analizy, insighty nie mają żadnej wartości, jeśli na końcu procesu biznesowego nie są wykorzystywane do zbudowania wartości i przewagi biznesowej. Uzyskanie szybkich korzyści i efektów zapewni firmom pozytywną atmosferę wokół inicjatywy, zamknie usta krytykom i pozwoli spokojnie realizować kolejne cele” – czytamy w raporcie.
Efektem wykorzystania analizy danych ma być podniesienie biznesu na inny, wyższy poziom. Jednocześnie wiąże się ze sporymi oszczędnościami i zyskami.
Nie istnieją jeszcze dokładne kalkulacje wpływu Big Data na PKB gospodarek, jednak różne badania starają się to oszacować. Autorzy raportu FDP powołują się m. in. na analizy przeprowadzone dla Parlamentu Europejskiego, które wskazują, że zastosowanie Big Data doda 1,9 proc. do europejskiego PKB w latach 2014-2020 (wszystkie szacunki cytowane w tekście pochodzą sprzed pandemii COVID-19). Przy odpowiednich regulacjach i inwestycjach w technologie cyfrowe w 2020 r. wartość rynku danych może osiągnąć aż 739 mld euro, co będzie stanowiło 4 proc. PKB Unii Europejskiej.
Badanie to wskazuje też, że w ostatnich latach wszyscy przekonaliśmy się, jak wiele warte są dane, które obecnie są także fundamentem dla zastosowań sztucznej inteligencji. Potencjalny wpływ SI na światową aktywność gospodarczą do 2030 roku firma doradcza McKinsey szacuje na ok. 13 bilionów dolarów albo ok. 16 proc. przyrostu w stosunku do roku 2018. Rola danych i analityki danych będzie rosła z każdym rokiem.
Co ważne, rynek danych to również rynek pracowników. Rosnącą rolę wykorzystania danych w gospodarce widać również w zatrudnieniu. W tym samym badaniu PE wskazano, że zatrudnienie w branżach związanych z przetwarzaniem danych znalazło ponad 6 milionów osób. Warto dodać, że stanowisko pracy data scientist jest bardzo dobrze wynagradzane, również z uwagi na znaczący niezaspokojony popyt przedsiębiorców w tym zakresie.
Nie dziwi więc, że kraje tworzą specjalne strategie, programy i zachęty do rozwoju obszarów związanych z Big Data. Komisja Europejska ogłosiła w 2018 roku program Digital Europe, w ramach którego planowane jest zainwestowanie 9,2 miliarda euro w perspektywie lat 2021-2027. Nie jest też zaskakujące, że istotną częścią tego planu jest obszar infrastruktury danych, gromadzenia i ich przetwarzania, jak i rozwoju sztucznej inteligencji.
Sektor przedsiębiorstw w Polsce odpowiada za niemal trzy czwarte wartości PKB, a małe i średnie firmy (MŚP) wytwarzają w nim co drugą złotówkę. Cyfryzacja firm z sektora MŚP jest więc kluczem do nowoczesnej gospodarki – analizują przedstawiciele Fundacji Digital Poland.
Rozmowa z ekspertem
Nie przespać rewolucji
Tomasz Jurczak: Na ile ważna jest jakość danych planowanych do analizy?
Łukasz Borowiecki, ekspert sektora SI Fundacji Digital Poland oraz współzałożyciel firmy 10 Senses: Od danych w ogromnym stopniu zależą możliwości sztucznej inteligencji. Właściwie chodzi o trzy rzeczy: zrozumienie, jakimi danymi dysponujemy; zadbanie o ich dostępność; oraz wiedzę o ryzyku, jakie jest związane z ich jakością.
W szczególności – jeśli nie mamy zrozumienia, jakimi danymi dysponujemy wewnątrz firmy, to możemy nawet nie zdawać sobie sprawy z tego, jakie potencjalnie modele sztucznej inteligencji możemy wykorzystać. A jeżeli nawet to wiemy, ale nie zadbaliśmy o porządek danych oraz ich jakość, to wtedy możemy napotkać na duże problemy związane z wdrożeniami SI. Projekty będą trwać długo, napotykać trudności i będą kosztowne.
Nie wszystkie dane mogą być jednak dobrej jakości…
Oczywiście. Najbardziej ryzykowna jest sytuacja, gdy nieświadomie nauczyliśmy model na niepoprawnych lub niereprezentatywnych danych. Wtedy możemy dysponować działającym systemem SI, ale zwyczajnie nie zdawać sobie sprawy z tego, że nasz model będzie okazjonalnie podejmować błędne decyzje. W tej sytuacji, jeśli myślimy o inwestycji w technologie SI, to pierwszym krokiem powinien być wysiłek nakierowany na uporządkowanie środowiska danych. Mogą tu pomóc rozwiązania Data Governance, np. typu Data Catalog.
Dlaczego firmy powinny korzystać z narzędzi analityczny i SI?
Dostępność dużych zbiorów danych, różnego rodzaju narzędzi analitycznych oraz SI umożliwi firmom podejmowanie o wiele lepszych decyzji biznesowych. Dotyczy to zarówno poziomu strategicznego, jak i poziomu pojedynczych decyzji.
W pierwszym przypadku chodzi o to, w jakim kierunku się rozwijać, jak poprawić wydajność procesów biznesowych czy też jak lepiej zarządzać zasobami firmy.
W drugim przypadku, na poziomie pojedynczych decyzji, chodzi np. o to, jakiego rodzaju ofertę automatycznie wygenerować dla internauty, który właśnie zajrzał na naszą stronę internetową.
Jak menedżerowie powinni się przygotować do wprowadzenia SI w swoich firmach?
Tego typu przedsięwzięcia będą wymagać od firm świadomej strategii danych uwzględniającej to, jakie informacje zbierać, jak je przetwarzać i w jakim celu je wykorzystywać. Przedsiębiorstwa, które nie podejmą wysiłku budowy kompetencji w obszarze danych, mogą za kilka lat lub nawet kilka miesięcy obudzić się w innym otoczeniu biznesowym, gdzie ich konkurenci sprawnie wykorzystują nowe technologie, aby wygrywać rywalizację rynkową. Właśnie dlatego zmiana technologiczna związana z Big Data jest z jednej strony ogromną szansą, ale z drugiej strony dla tych, którzy ją prześpią, może stanowić poważne zagrożenie.
Źródło: własne, informacja prasowa Fundacji Digital Poland, raport „Big data w Polsce”.