Bez murów, pomieszczeń i korytarzy – powstał Wirtualny Instytut Badawczy. Zajmie się biotechnologią w onkologii. Wkrótce konkursy dla beneficjentów
Wirtualny Instytut Badawczy (WIB) nie będzie miał murowanej siedziby, parkingu, samochodów służbowych ani etatów. To instytucja, jak nazwa wskazuje, zupełnie wirtualna. O jej uruchomieniu poinformował dziś wicepremier, minister rozwoju, pracy i technologii Jarosław Gowin. –Powstanie Wirtualnego Instytutu Badawczego poprzedziły lata ekspertyz, lata przygotowań – powiedział dziennikarzom.
Utworzenie WIB oparło się na przygotowanej przez resort nauki i szkolnictwa wyższego ustawie z 2019 roku o wspieraniu działalności naukowej z Funduszu Polskiej Nauki, który powstał w Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK).
Rynek dla nauki, nauka dla rynku
Instytut ma być formą współpracy organizacji pracy wyselekcjonowanych, konkurencyjnych zespołów badawczych, prowadzących działalność naukową o wysokim potencjale zastosowań społeczno-gospodarczych pod kierunkiem lidera o uznanym dorobku naukowym. Celem jest komercjalizacja wyników badań.
WIB-em zarządzać będzie Sieć Badawcza Łukasiewicz – Polski Ośrodek Rozwoju Technologii (PORT) z siedzibą we Wrocławiu. To PORT wybierze projekty do dofinansowania, posiłkując się pomocą ekspertów.
Finansowanie działalności naukowej w ramach WIB sięgnie 450 milionów złotych. Kolejne 22,5 miliona zł przeznaczone będzie na prace związane z funkcjonowaniem instytutu. Środki Funduszu będą pochodzić m.in. z dotacji celowych z budżetu państwa, ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi, z kredytów lub pożyczek zaciągniętych na rzecz Funduszu przez BGK, wpływów z obligacji emitowanych na rzecz Funduszu przez BGK, darowizn i zapisów oraz wpływów z komercjalizacji wyników pracy zespołów badawczych.
WIB będzie wirtualną przestrzenią do współpracy najlepszych zespołów naukowców z Polski, ale być może także ze świata.
Badaczom WIB ma gwarantować długie, stabilne i atrakcyjne finansowanie, wysokie stawki wynagrodzeń i dużą część przychodów z komercjalizacji dla zespołu badawczego
Instytut ma się zająć pracą nad lekami, przede wszystkim zwalczającymi choroby nowotworowe.
– Ministerstwo z głębokim przekonaniem wspierało te prace i będzie wspierać realizację tego projektu, bo to jest świetny przykład, kiedy pada odpowiedź na społeczne zapotrzebowanie na efekty pracy naukowców, a celem nie jest tylko praca naukowców i osiągnięcia [badawcze], ale przede wszystkim praca skierowana na komercjalizację tych osiągnięć” – stwierdził szef resortu nauki Wojciech Murdzek.
W ciągu najbliższych 45 dni ma zostać ogłoszony konkurs dla zespołów badawczych. Wyłonione w nim podmioty otrzymają pieniądze na badania. Środki będą wypłacane rocznie, z granicą do 10 lat (w połowie trwania projektu nastąpi pogłębiona ocena projektu). PORT zgodnie z ustawą nabywa własność intelektualną (Intelectual Property) w momencie wytworzenia produktu, przeprowadza procedurę objęcia go ochroną oraz jest jego właścicielem w celu efektywnego przeprowadzenia procesu komercjalizacji.
Badaczom WIB ma gwarantować długie, stabilne i atrakcyjne finansowanie, wysokie stawki wynagrodzeń (najbardziej konkurencyjne w kraju), bardzo dużą część przychodów z komercjalizacji dla zespołu badawczego, afiliację naukową prac w jednostkach macierzystych.
Dla kogo WIB?
Zespół badawczy (lider – osoba fizyczna z uznanym dorobkiem w dziedzinach nauk medycznych i nauk o zdrowiu, nauk inżynieryjno-technicznych lub nauk ścisłych i przyrodniczych, personel kluczowy oraz pomocniczy) może składać się z osób zatrudnionych i pracujących w różnych jednostkach na terenie Polski. Środki WIB przeznaczane są na finansowanie liderów i zespołów, których prace – dzięki koncentracji wokół jednego obszaru – pozwalają się wzajemnie uzupełniać i uzyskać zwielokrotniony efekt badawczy.
Wnioskodawcami mogą zostać uczelnie, Polska Akademia Nauk, instytuty naukowe PAN, instytuty badawcze, międzynarodowe instytuty naukowe, utworzone na podstawie odrębnych ustaw, działające na terytorium RP, Centrum Łukasiewicz, instytuty działające w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, inne podmioty prowadzące głównie działalność naukową w sposób samodzielny i ciągły.
Docelowo możliwe jest uruchomienie kolejnych edycji programu Wirtualny Instytut Badawczy w innych dziedzinach nauki atrakcyjnych z punktu widzenia rozwoju polskiej gospodarki.