Podczas tegorocznej Nocy Naukowców Politechniki Śląskiej światło dzienne ujrzał prototyp robota, który sprząta. I pozwolił widzom uporządkować wiedzę o maszynach

„Jak roboty widzą nasz świat?” – zaintrygował nas tytuł jednego z licznych warsztatów w ramach niedawnej Nocy Naukowców Politechniki Śląskiej. I – zgodnie z zamiarem organizatorów – skłonił do refleksji również nad tym, jak człowiek postrzega obecność i rolę robota w społeczeństwie.

– Prawdziwa „siła” robota tkwi w jego programie, czyli w wytworze człowieka. Jeżeli boimy się działalności człowieka, uważamy, że człowiek może stwarzać zagrożenie dla drugiego człowieka, to powinniśmy się obawiać również robotów, które mogą być bardzo zaawansowanym narzędziem w jego ręku. Możemy zapewnić, że nasze roboty, które prezentujemy, są w pełni bezpieczne i mamy nad nimi kontrolę – zapewniał dr inż. Marcin Fice z Katedry Elektrotechniki i Informatyki Wydziału Elektrycznego PŚl przed pokazem, który przyciągnął nas przed ekran komputera.

Bo ilustracją powyższego sposobu myślenia była prezentacja prototypu robota sprzątającego i innych ciekawych egzemplarzy z kolekcji inżynierów PŚl.

Adres filmu na Youtube: https://www.youtube.com/watch?v=sTU7a7FqKgk&ab_channel=Politechnika%C5%9Al%C4%85ska

Jak roboty widzą nasz świat? No właśnie – zobaczcie, jak widzą to naukowcy z Politechniki Śląskiej.
Źródło: Politechnika Śląska / YouTube

To efekt współpracy Katedry Elektrotechniki i Informatyki Wydziału Elektrycznego PŚl z Akademickim Liceum Ogólnokształcącym PŚl. Zajęcia z programowania robotów prowadzone są w tym ogólniaku przez dr inż. Bożenę Wieczorek w ramach Koła Centrum Mistrzostwa Informatycznego. Jest też ona członkinią zespołu, który przygotował prototyp robota sprzątającego.

Oprócz wspomnianych naukowców „na wizji” wystąpił też dr inż. Roman Niestrój z Wydziału Elektrycznego PŚl.

Jak działa pokazany prototyp? Robot analizuje swoje otoczenie w zaprogramowanej odległości i wrzuca do śmietnika wszystkie pozostawione tam przedmioty. A przynajmniej próbuje to zrobić. Maszyna jest bowiem jeszcze w fazie rozwoju. Naukowcy postanowili go jednak już zaprezentować, co uczyniło pokaz jeszcze ciekawszym, bo pozwoliło młodym (i starszym) widzom śledzić na żywo, jakie przeszkody napotyka inżynier w procesie tworzenia urządzenia.

Prototyp ma siedem sensorów, których działanie omawiali jego twórcy.

– Niezwykle ważnym czujnikiem jest żyroskop, który ułatwia robotowi orientację w terenie oraz kontrolowanie trajektorii, po której się porusza. Czujnik ten wymaga precyzji w konstrukcji mechanicznej, ponieważ wykrywa najmniejszy ruch i go rejestruje – wyjaśniał na przykład dr inż. Marcin Fice.

I to właśnie wykładana w przystępny sposób wiedza praktyków robotyzacji była największym walorem pokazu.

Jak zdradza dr Fice, „wychowanie” robota może stwarzać trudności.

– Roboty edukacyjne spełniają bardzo ważną rolę w procesie przygotowania przyszłych programistów i inżynierów do budowy i programowania profesjonalnych robotów przemysłowych, militarnych, medycznych i takich, które mają nam ułatwiać życie na co dzień, jak np. roboty odkurzające lub myjące okna. Programowanie robota należy zaczynać od prostych, pojedynczych zadań, np. załączenia silnika na jakiś czas, przejechania po linii prostej, pomiaru odległości od przeszkody, zaświecenia diody LED itd. Następnie należy te proste zadania złożyć – jak klocki – w bardziej skomplikowany algorytm i przenieść do programu. Tutaj przydaje się wyobraźnia, bo należy wymyślić, co i jak robot ma robić. Niezwykle ważne jest również przewidywanie zachowań, ponieważ od tego zależy bezpieczeństwo użytkowania takiego robota – wyjaśnia dr Fice.

Przy pracy czasem nie da się bowiem uniknąć małych wypadków.

– Podczas przygotowywania obecnego programu zdarzyły nam się sytuacje, kiedy inny robot o nazwie Kobra został prawie pozbawiony głowy przez robota sprzątającego. Inżynier nie może być człowiekiem bez wyobraźni – podkreśla dr Fice.

I być może mimowolnie zdradza sekret sukcesu w robotyce. – Jesteśmy naukowcami, którzy nie wyrośli z klocków LEGO i chyba nigdy nie wyrośniemy.

Prezentację robota i szereg innych wydarzeń z Nocy Naukowców możecie obejrzeć na kanale YouTube uczelni.

Noc Naukowców Politechniki Śląskiej to wydarzenie popularnonaukowe uczelni, podczas którego wszyscy – zarówno pracownicy, jak i doktoranci oraz studenci – starają się przybliżyć naukowe zagadnienia każdemu, kto będzie chciał słuchać. Była to już trzecia odsłona Nocy organizowana przez Centrum Popularyzacji Nauki Politechniki Śląskiej, spośród 15. przygotowanych do tej pory przez uczelnię.

Noc Naukowców na Politechnice Śląskiej została dofinansowana z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.